zalodowanaloteria

Loteria – to da się zrobić! Poznaj prawne podstawy organizacji loterii

Choć podstawowa zasada loterii mówi, że jej wyniki są losowe i absolutnie przypadkowe, organizacji samej gry nie może pozostawić przypadkowi. Loteria, która nie jest odpowiednio przygotowana, a co więcej, na organizację której nie wydane zostało specjalne zezwolenie, może zakończyć się wysokimi grzywnami dla organizatora. A ponieważ nieznajomość prawa nie jest skuteczną wymówką, jeśli chcesz zorganizować loterię, najpierw przeczytaj, jak to zrobić zgodnie z prawem.

Gdzie znajdziesz szczegółowe przepisy prawne?

Przepisy prawa

Loteria to gra hazardowa, logiczne jest więc, że przepisy prawne dotyczące jej organizacji znajdziemy w ustawie hazardowej, której ostatnia nowelizacja przyjęta została w 2016 r. (stan na lipiec 2020 r.). Jej pełna nazwa brzmi „Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych” i jednym z jej przedmiotów są właśnie loterie, które uznane zostały za gry losowe. Ustawa rozróżnia nawet 4 rodzaje loterii i każdego z nich dotyczą bardziej czy mniej odmienne przepisy prawne. Poza definicją poszczególnych typów gier loteryjnych ustawa hazardowa określa, kto może być organizatorem danego typu loterii i jakie warunki musi spełnić.

Zdecyduj, jaki rodzaj loterii chcesz urządzić

To, czy możesz urządzić loterię, zależy po pierwsze od tego, jaki rodzaj gry masz zamiar zorganizować. Jeśli chcesz przygotować losy, które będą losowane przez uczestników loterii, a nagrody będą rzeczowe, to jest to loteria fantowa. Może ją urządzić osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Ale uwaga - organizacja podobnej gry loteryjnej, w której nagrodą są pieniądze, nie jest już możliwa. Wyłączność na tzw. loterie pieniężne ma bowiem w Polsce państwo (zajmuje się tym Totalizator Sportowy).

Jednak do przeprowadzenia loterii nie są niezbędne losy. Specyficznym rodzajem gry jest loteria promocyjna, w której uczestnicy nie nabywają losów, tylko określony produkt promocyjny, usługę albo inny rodzaj dowodu uczestnictwa w grze. Dla przykładu loteria może polegać na tym, że kupno wafelka uprawnia klienta do wzięcia udziału w losowaniu nagrody, która może być nagrodą rzeczową albo pieniężną. Ten rodzaj loterii również mogą organizować osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne bez prawnej osobowości.

Ostatni rodzaj gry loteryjnej, czyli loteria audioteksowa, zastrzeżony jest dla spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce (pod pewnymi warunkami mogą ją organizować też spółki zagraniczne). Na czym polega loteria tego typu? Tu także nie ma losów, ale uczestnicy wykonują płatne połączenie telefoniczne albo wysyłają wiadomość tekstową (SMS), co uprawnia ich do udziału w loterii.

Wnioskuj o zezwolenie

Loteria - zdrapka

Jeśli należysz do podmiotów, które mogą zgodnie z prawem zorganizować loterię określonego typu, potrzebujesz jeszcze odpowiedniego zezwolenia. Aby je otrzymać, należy wypełnić specjalny wniosek, podając w nim przede wszystkim informacje na temat planowanej gry. Załącznikami do wniosku są też różne dokumenty dotyczące podmiotu, który chce urządzić loterię, np. zaświadczenia o niezaleganiu przez wnioskodawcę z zapłatą podatków czy składek ZUS. Co jeszcze powinien zawierać wniosek dowiesz się tutaj. Obszerniejszym dokumentem, jaki trzeba przygotować, jest ponadto regulamin loterii. Kiedy skompletujesz wymaganą dokumentację, musisz złożyć ją w izbie administracji skarbowej, a po maksymalnie 2 miesiącach otrzymasz decyzję w tej sprawie. Za wydanie zezwolenia trzeba zapłacić. Opłata wynosi 50% kwoty bazowej, jeśli loteria organizowana jest w granicach 1 województwa i 100% kwoty bazowej w pozostałych przypadkach.

Jeśli jednak zamierzasz przeprowadzić loterię fantową, możliwe, że zezwolenie nie będzie konieczne. Wszystko zależy od wartości puli nagród. Jeśli nie przekracza ona kwoty bazowej, wystarczy, że zgłosisz jej organizację na minimum 30 dni wcześniej. Dla OPP (organizacja pożytku publicznego) limit wynosi aż piętnastokrotność kwoty bazowej. Zgłoszenia dokonuje się naczelnikowi urzędu celnego, co jest bezpłatne.

FAQ dla organizatorów loterii

Czy można zorganizować loterię online?

W dzisiejszych czasach duża część naszego życia przeniosła się do sieci, czy jednak loteria może być w Polsce zorganizowana przez internet? Jak się okazuje, zezwolenie na loterię online można otrzymać jedynie w przypadku loterii promocyjnej. Na pozostałe rodzaje loterii (fantową, audioteksową oraz pieniężną) nałożony jest również państwowy monopol.

Jaki może być cel loterii fantowej?

Loteria fantowa może być zorganizowana tylko w celu zebrania funduszy na realizację z góry określonego celu społecznie użytecznego, w szczególności celu dobroczynnego. Zyski z loterii fantowej nie mogą w żadnej części trafić do kieszeni organizatora. Sprawozdanie z przekazania dochodu z gry trzeba przedłożyć po zakończeniu loterii organowi, który wydał zezwolenie na jej urządzenie lub któremu zgłoszono jej organizację.

Czym różni się konkurs od loterii?

Wyniki loterii są losowe – konkurs natomiast polega na rywalizacji, w której wyniki zależą od pewnych umiejętności ocenianych przez jury. Trzeba jednak uważać. Jeśli np. konkurs polega na tym, że uczestnicy udzielają odpowiedzi na jakieś pytanie i spośród tych, którzy prześlą prawidłową odpowiedź zostają wylosowani zwycięzcy, to konkurs nabiera cech loterii. A za organizację loterii bez zezwolenia/zgłoszenia grożą duże kary finansowe.

Czy udział w loterii jest dozwolony tylko powyżej 18 lat?

Loteria to gra hazardowa, a uczestnikami tego typu gier mogą być tylko osoby powyżej 18 r.ż. Jednak tu pojawia się miła niespodzianka – loteria promocyjna i fantowa są wyjęte spod tego zakazu i mogą w nich brać udział wszyscy bez względu na wiek. Natomiast organizatorzy loterii audioteksowych (i pieniężnych) muszą zadbać o to, by nie uczestniczyły w nich osoby niepełnoletnie.